Οι πρωτοπαθείς όγκοι υψηλής κακοήθειας παρατηρούνται συχνότερα σε άτομα ηλικίας 50-70 ετών ενώ οι όγκοι χαμηλής κακοήθειας εμφανίζονται συχνότερα στα νεαρά άτομα. Στους παράγοντες κινδύνου συγκαταλέγεται η ιονίζουσα ακτινοβολία.

Τα γλοιώματα αποτελούν την πλειοψηφία των πρωτοπαθών κακοήθων όγκων του εγκεφάλου και προέρχονται από τα νευρογλοιακά κύτταρα. Διακρίνονται σε αστροκυττώματα, γλοιοβλαστώματα, ολιγοδενδρογλοιώματα, μεικτά και επενδεδυμώματα. Η ταξινόμηση τους βασίζεται στη μικροσκοπική απεικόνιση των κυττάρων (grade II – IV), αλλά πλέον και στο μοριακό/γονιδιακό προφίλ του κάθε όγκου, ο οποίος είναι απαραίτητος για την εξατομίκευση της θεραπείας και την καλύτερη αντίληψη για την πρόγνωση του ασθενούς. Για το λόγο αυτό, ακόμα και σε όγκους όπου λόγω θέσης δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί ολική ή υφολική, κρίνεται σκόπιμη η στερεοτακτική ή ανοιχτή βιοψία για λήψη ιστού προς ανάλυση.

Τα συχνότερα συμπτώματα που προκαλούν είναι η κεφαλαλγία, οι νευρολογικές βλάβες και οι επιληπτικές κρίσεις. Η διάγνωση τίθεται με την αξονική και τη μαγνητική τομογραφία με χρήση σκιαγραφικού.

Η θεραπεία για όγκους τρίτου και τέταρτου βαθμού είναι η  μικροχειρουργική εξαίρεση, σε συνδυασμό με ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία. Για γλοιώματα δεύτερου βαθμού, σε συνεννόηση πάντα με νευροογκολόγο και ακτινοθεραπευτή, είναι δυνατή αρχικά η αποφυγή της χειρουργικής αφαίρεσης, αλλά αυτό αποτελεί μια απόφαση που λαμβάνεται ανά περίπτωση (case by case).

Η αφαίρεση σε κάθε περίπτωση διενεργείται με τη χρήση νευροπλοήγησης («διεγχειρητικού GPS»), οπότε σε ζωντανό χρόνο να υπάρχει δυνατότητα μέγιστης ακρίβειας σε όλους τους χειρισμούς. Σε πολλές περιπτώσεις, όταν η εξεργασία είναι πολύ κοντά σε κέντρα ομιλίας, κατανόησης ή κίνησης, μπορεί να διενεργηθεί η επέμβαση με τον ασθενή ξύπνιο (awake craniotomy with intraoperative brain mapping), ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή αφαίρεση με ελαχιστοποίηση της επιβάρυνσης  των σημαντικών αυτών λειτουργιών. Η ομάδα μας (Θεόφιλος Μαχίνης, Ernest Dodoo) έχει μεγάλη εμπειρία στη διενέργεια αυτών των επεμβάσεων τόσο στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο Virginia Commowealth University στις ΗΠΑ, όσο και στο Karolinska Institute στη Στοκχόλμη.